Pierwsze kasztele na Ziemi Chełmińskiej - Zamek krzyżacki w Papowie Biskupim.
Grupę zamków na Ziemi Chełmińskiej, o regularnym planie założenia domu głównego, otwiera mało reprezentacyjny na pierwszy rzut oka zamek w Papowie Biskupim (Ordensburg Bishofflich Papau). Budowę datuje się mniej więcej na lata 1290- 13000. Materiał użyty do budowy: kształtki ceramiczne, ceglane profile sklepienne, czy elementy szkliwione, był podobny do tego, który zastosowano w takich obiektach jak zamki w Malborku, Pokarminie czy Królewcu, co potwierdza datowanie budowli. Samo wykańczanie wnętrz pomieszczeń zamkowych trwało jeszcze przez następne dekady, o czym świadczą zachowane detale architektoniczne. Zamek Wysoki posiadał jeden z najmniejszych budynków ze wszystkich kaszteli konwentualnych, cztery skrzydła o bokach 40 m były zabudowane. Wymurowano je z kamieni polnych aż do poziomu ceglanego poddasza, które wyposażono w otwory strzelnicze (krenelaż). Kamienie obrobione jednostronnie, okładano rzędami spajając je zaprawa wapienną z domieszką gliny. W skrzydle północnym ulokowano kolejno: od wschodu kaplicę, pomieszczenie pośrednie nad przejazdem bramnym (tak naprawdę nie wiadomo czemu ono służyło) oraz kapitularz. Oba pomieszczenia miały rozglifione otwory okienne, wykończone wzorzystymi kształtkami ceglanymi. Takie rozmieszczenie pomieszczeń głównego skrzydła, stało się typowe dla krzyżackich kaszteli, budowanych przez następne kilkadziesiąt lat. Skrzydło wschodnie zawierało refektarz i posiadało tylko otwory okienne w formie wąskich szczelin. Pozostałe pomieszczenia pozbawione były jakichkolwiek okien od strony zewnętrznej. Narożniki ozdobione były wysuniętymi poza linię muru wieżyczkami, które tak na prawdę nie miały większego wpływy na zwiększenie potencjału obronnego budowli. Dziedziniec okalał drewniany krużganek, na środku niego wykopano studnię. Zamek wysoki nie posiadał parchamu ani fosy, co potwierdziły najnowsze badania archeologiczne. Nie posiadał również wieży ostatecznej obrony. Przedzamcze ulokowano od północy, a jego kształt z powodu późniejszego zabudowania jest trudny obecnie do odtworzenia. Zamek papowski był siedzibą komtura do roku 1410, gdy po klęsce grunwaldzkiej z powodu braków kadrowych, zlikwidowano komturię papowską i utworzono wójtostwo. Po drugim pokoju Toruńskim w 1458 na polecenie króla Kazimierza Jagiellończyka zamek został zburzony (na szczęście robotę sfuszerowano i część kamiennych murów stoi do dzisiaj).
Elewacje z wykorzystaniem rysunków C. Steinbrechta
Plany C. Steinbrechta i uaktualnione wg. badań B. Wasika
Rysunki - C. Steinbrecht.
Aksonometria moja z 1994 roku.
Zdjęcia - internet.
Pozwalam na bezpłatne wykorzystywanie moich rysunków do niekomercyjnych publikacji, pod warunkiem podania imienia i nazwiska autora (Jerzy Orłowski), jak również odnośnika do tejże strony.