Virtual Museum - Zamki, czołgi, bagnety - Zamek krzyżacki w Giżycku.
Zamki, czołgi, bagnety
Zamek krzyżacki w Giżycku.

Najmniejsze zamki niższej rangi - zamek krzyżacki w Giżycku.

Budowę niewielkiego zamku (Ordensburg Lötzen) Zakon rozpoczął po roku 1361, w miejsce zniszczonej przez Litwinów drewnianej warowni. Zlokalizowano w strategicznym przesmyku między dwoma wielkimi jeziorami Niegocin i Kisajno. Nota bene Prusacy na tym samym przesmyku usadowili potężną XIX wieczna twierdzę Boyen. Jako że leżał na obrzeżach Wielkiej Puszczy, terenach dzikich i mało zaludnionych, nie było potrzeby lokowania w nim jakiegoś ważniejszego urzędnika krzyżackiego. Był punktem wypadowym do rejz na Litwę i zarazem strażnicą-arsenałem. Dopiero pod koniec wieku XIV i w wieku XV mógł już pełnić ważniejsze funkcje administracyjne, gdy natężenie walk ustało i okoliczne tereny zaczęły się zaludniać i przynosić dochody. Przynależność administracyjna zamku się zmieniała i tak na zmianę podlegał komturowi w Pokarminie (Brandenburgu), a następnie w Rynie. Przy zamku powstała osada o nazwie Neudorf, która to rozwinęła się z czasem w miasto Lötzen (pol. Lec). Zamek był dwuczłonowy i składał się z zamku właściwego i przedzamcza. Zamek główny (właściwy) miał obrys czworoboku z jednym podpiwniczonym, trójkondygnacyjnym skrzydłem mieszkalnym i trzema skrzydłami stanowiącymi mur kurtynowy. Możliwe do muru dostawione były budynki drewniane lub z pruskiego muru. Mury zamkowe posadowiono na kamiennym (przeciw wilgotnościowym postumencie, jak większość krzyżackich budowli. Dom główny o wymiarach 22x14,5 m wsparto na narożach przyporami, ponieważ okazało się, iż grunt jest wyjątkowo niestabilny. Ciekawy jest kształt zwieńczeń otworów okiennych, gdyż mogł być to łuk odcinkowy jak w późnych zamkach, ale po przebudowach nie mamy takiej pewności. Możliwe, iż był to jednak ostrołuk. Układ wnętrz musiał być typowym, innych podobnych budowli, czyli mała kaplica, izba prokuratora, izby gościnne dla przybyłych rębajłów, magazyny uzbrojenia i żywności. Ostatnia kondygnacja miała ganek strzelniczy i była spichlerzem zbożowym. Przedzamcze było otoczone murem i pełniło funkcje gospodarcze, a całe założenie otoczono nawodnionymi fosami. Zamek został zdobyty prze oddziały powstańców Związku Pruskiego w roku 1454, ale już w roku następnym Krzyżacy go odzyskali, ale już jako spalona ruinę. W latach 1489-1505 odbudowany zamek znów był siedzibą prokuratora krzyżackiego, aż do 1525 roku, gdy stał się siedzibą starosty Pruskiego. Zamek przebudowano w stylu renesansowym, później zaś następna już gruntowna przebudowa uczyniła z niego pałacyk myśliwski. W drugiej połowie wieku XVIII wykorzystując wschodnią fosę przekopano kanał łączący oba jeziora. Podczas Wielkiej Wojny w giżyckim zamku urzędował marszałek Paul von Hindenburg. Rok 1945 to zniszczenie XVII wiecznego dobudowanego skrzydła, ale sam dom główny znacząco nie ucierpiał. Obecnie w zamku jest hotel.

Rekonstrukcja w oparciu o plany C. Stainbrechta.

Zdjęcia – internet.

Pozwalam na bezpłatne wykorzystywanie moich rysunków do niekomercyjnych publikacji, pod warunkiem podania imienia i nazwiska autora (Jerzy Orłowski), jak również odnośnika do tejże strony.