Uproszczona wersja bagnetu No. 4 Mk. II, wykonywana z dwóch części (zamiast dotychczasowej jednolitej odkuwki).
Tło historyczne:
Już pod koniec 1942 uznano, że niedawno wprowadzone bagnety No. 4 Mk. II (uproszczona wersja No. 4 Mk. I) można uprościć technologicznie jeszcze bardziej. Zarówno oryginalne No. 4 Mk. I jak i No. 4. Mk II wytwarzano w postaci jednolitej odkuwki stalowej. Nowa modyfikacja (oznaczona No. 4 Mk. II*, co należało wymawiać: „Number Four, Mark Two, Star”) sprowadzała się do podziału technologicznego bagnetu na dwa osobno kute elementy – głownię oraz gniazdo, które następnie łączono spawaniem lub lutowaniem.
To uproszczenie umożliwiło produkowanie bagnetu w kolejnych firmach, które dotąd nie miały możliwości wykonywania odkuwek o dość skomplikowanych kształtach. Rozwiązywało to za jednym zamachem dwa problemy – zwiększenie ogólnej liczby dostawców i częściowe zabezpieczenie się przed ryzykiem utraty tych bagnetów No 4 Mk II, które produkowano w Kanadzie i USA (groźba zatopienia statków płynących do Wielkiej Brytanii przez Atlantyk).
Zgodnie z powyższymi założeniami, bagnety No. 4 Mk. II* produkowane były w latach 1942 – 1945 wyłącznie przez firmy położone na Wyspach. Trzy z nich znajdowały się w samej Anglii: Prince-Smith & Stells w Keighley (hrabstwo Yorkshire), Howard & Bullough w Accrington (hrabstwo Lancashire) oraz Lewisham Engineering w Ladywell (na obszarze administracyjnym Londynu). Czwartym producentem była położana w Irlandii Północnej firma Baird Manufacturing z Belfastu. Jako ciekawostkę można odnotować, że Lewisham Engineering założono w roku 1942 wyłącznie w celu produkcji tych bagnetów, a jej zakład zbudowano od podstaw na miejscu zbombardowanego rok wcześniej klubu sportowego.
Z powyższej czwórki najwięcej bagnetów dostarczył Prince-Smith & Stells (kontrakty opiewały łącznie na 1 057 515 sztuk). Produkcja każdego z pozostałych trzech nie przekroczyła 100 tysięcy egzemplarzy.
Ostatnim i najbardziej uproszczonym modelem był bagnet No. 4 Mk. III, w którym gniazdo zatrzasku nie było kute lecz spawane z siedmiu blaszanych wyprasek. Jedynym producentem tej wersji bagnetu było przedsiębiorstwo Joseph Lucas Ltd z Birmingham (łącznie powstało 196 200 egzemplarzy). Spośród wszystkich modeli bagnetów No. 4, tę wersję wycofano w pierwszej kolejności.
Opis eksponatu:
Bagnet No. 4 Mk. II* wyprodukowany przez Prince-Smith & Stells, prawdopodobnie pod koniec 1942 lub na początku1943. Bagnety tej firmy, produkowane najbardziej masowo charakteryzowały się także dość niską jakością wykonania i bardzo niechlujnym znakowaniem. Na gnieździe zatrzasku bardzo słabo widoczny jest fragment znaku wytwórni (inicjały „PS”, od wiosny 1943 wprowadzono znakowanie kodem N56) i fragment roku produkcji (dwie środkowe cyfry „94”). Wyraźne za to są: „strzałka” odbioru wojskowego i naniesiony elektropisem numer indywidualny 1402. Warto także zwrócić uwagę na charakterystyczne zgrubienie w miejscu połączenia głowni z gniazdem zatrzasku.
Pochwa model Mk I, żabka – sądząc po nieco zatartych oznakowaniach – wyprodukowana w 1943 dla armii kanadyjskiej.
