Amerykański czołg średni, opracowany na początku 1942, jako wariant M4 z wysokoprężną jednostką napędową.
Tło historyczne:
Nowy amerykański czołg średni, oznaczony początkowo T6 (a po standaryzacji: M4) projektowano od początku w kilku wariantach. Najważniejsze różnice dotyczyły technologii wykonania górnej części kadłuba (która zasadniczo miała być odlewana, a wersję spawaną z płyt walcowanych opracowano jako odmianę rezerwową). Drugim obszarem różnic był silnik. Jako podstawowy wybrano Continental Wright Whirlwind R975 (nieco zmodyfikowany lotniczy silnik gwiazdowy), ale testowano także napęd silnikiem wysokoprężnym General Motors 6046 (który w rzeczywistości był złożony z dwóch sześciocylindrowych silników, zblokowanych równolegle). Wariant z kadłubem spawanym i silnikiem wysokoprężnym oznaczono M4A2.
Mimo, iż testy porównawcze wykazały przewagę silnika dieslowskiego nad napędem benzynowym, US Army zdecydowała się z powodów logistycznych pozostać jednak przy benzynie. W tej sytuacji wielkoseryjną produkcję M4A2 uruchomiono w kwietniu 1942 przede wszystkim dla odbiorców zagranicznych (głównie dla Wlk. Brytanii, gdzie otrzymał nazwę „Sherman III” oraz dla ZSRR). Jedynym amerykańskim użytkownikiem M4A2 był Korpus Piechoty Morskiej (co ciekawe, także z powodów logistycznych, specyficznych dla tej formacji - olej napędowy używany był bowiem również w silnikach barek desantowych).
Czołgi M4A2 były także pierwszą produkowaną seryjnie wersją "Shermana" ze spawanym kadłubem. Produkowano je od kwietnia 1942 w pięciu zakładach: Fisher Tank Arsenal (Grand Blanc), Pullman-Standard Car Company, American Locomotive Co., Baldwin Locomotive Works oraz Federal Machine and Welder Co. Nominalnie pierwsza wersja, czyli M4, weszła do produkcji dopiero w lipcu tego roku, będąc tak naprawdę trzecią produkowaną seryjnie (po M4A1 z odlewanymi kadłubami i właśnie M4A2).
Specyficzne dla wyglądu większości czołgów M4A2 były spawane, kanciaste osłony (charakterystyczne „budki”) stanowisk kierowcy i jego pomocnika, dzięki czemu można było dość łatwo odróżnić je wozów od innych wersji (w których te osłony były odlewane, o zaokrąglonych kształtach).
Debiut bojowy M4A2 w barwach US Marine Corps miał miejsce w listopadzie 1943. Był nim szturm wysepki Betio, położonej na atolu Tarawa na Pacyfiku. Ta krwawa i zacięta bitwa zakończyła się zwycięstwem Marines, odniesionym jednak za cenę ogromnych strat - ponad trzy tysiące zabitych i rannych w ciągu kilkudziesięciu godzin, na obszarze zaledwie 1,5 km2 . Niestety, na wysokość tych strat miało również wpływ dość niefrasobliwe przygotowanie ataku. Przed desantem czołgi nie odbyły żadnych ćwiczeń z piechotą. Co gorsza, nawet nie określono dla nich zadań, ani nie wydano konkretnych rozkazów - miały po prostu "wylądować w ślad za piechotą i walczyć", a współpracę improwizowano dopiero na brzegu, pod japońskim ogniem...
Opis eksponatu:
Czołg M4A2 o numerze 3035029 wyprodukowany w maju 1943 w Fisher Tank Arsenal. W USMC czołg należał do 3 plutonu, 'C' Company, 2nd Tank Batallion i nosił nazwę własną "Colorado", a podczas szturmu wyspy Betio (Tarawa) w dniu 20 listopada 1943 dowodzili nim kolejno: sierżant John Marn, następnie porucznik Lou Largey). Na kadłubie czołgu widoczna oznaka batalionu - biały słoń wystrzeliwujący z trąby pocisk. "Colorado" był jedynym czołgiem, który przetrwał pierwszy dzień bitwy na plaży "Red Beach 3", chociaż w trakcie walk został wielokrotnie trafiony, a nawet podpalony przez Japończyków. Czołg i załogę uratowała przytomność i zimna krew kierowcy, który wycofał wóz i wjechał ponownie do wody, gasząc w ten sposób pożar.
Model w skali 1/35, zestaw Dragon.
