Wariant rozwojowy czołgu lekkiego M3 ("Stuart I / II"), produkowany od lipca 1942 roku. Używany bojowo przez siły zbrojne USA, Wspólnoty Brytyjskiej (pod oznaczeniem "Stuart II / III") oraz ZSRR.
Tło historyczne:
Wiosną 1943 zmodernizowano konstrukcję czołgu M3, wykorzystując dotychczasowe doświadczenia wojenne, przede wszystkim brytyjskie. Nowy wariant, oznaczony M3A1 różnił się od poprzednika przede wszystkim przeprojektowaną wieżą (choć o podobnie cylindrycznym kształcie, jak w ostatnich egzemplarzach M3), którą wyposażono w „kosz” dla załogi. Ułatwiło to jej pracę i zmniejszyło ryzyko kontuzji podczas obrotu wieży. Do lutego 1943 wyprodukowano około 4 600 egzemplarzy czołgu w tej wersji, a później na liniach produkcyjnych zastąpił go kolejny model - M3A3 (wersji M3A2 nie produkowano seryjnie).
Czołgi M3A1 weszły po raz pierwszy do walki we wrześniu 1942 na Pacyfiku podczas bitwy o wyspę Guadalcanal (1st Marine Tank Battalion USMC). W większej liczbie uczestniczyły w składzie brytyjskich i amerykańskich wojsk pancernych w kampanii afrykańskiej jesienią i zimą 1942-1943, później wycofano je z jednostek liniowych, zastępując nowszymi wersjami. Pewna liczba trafiła do ZSRR w ramach programu Lend-Lease.
M3A1, podobnie jak M3, reprezentował sobą typową ówczesną amerykańską szkołę projektowania czołgów - był niezawodny, łatwy w obsłudze, szybki i zwrotny. Niestety jego opancerzenie i uzbrojenie przestało już odpowiadać ówczesnym wymaganiom pola walki. Świetnie sprawdzał się w działaniach rozpoznawczych, ale w starciach z czołgami niemieckimi stał z reguły na straconej pozycji (chociaż przy odpowiedniej taktyce i pewnej dozie szczęścia, potrafił również odnosić sukcesy).
26 listopada 1942 na przełęczy Chouïgui w Tunezji doszło do pierwszej konfrontacji czołgów M3A1 z dziewięcioma czołgami niemieckimi ze 190 Panzer Battalion. Jego przebieg był zaskakujący - najpierw, w czołowym starciu, Niemcy zniszczyli 6 czołgów amerykańskich, jednak w ferworze walki dali się wymanewrować kolejnej grupie szybkich M3A1 - i z kolei oni stracili 7 czołgów (w tym 6 PzKpfw IV i jeden PzKpfw III) rozbitych strzałami z boków i z tyłu. Pozostałe dwa Panzery uciekły, zostawiając na łasce i niełasce Amerykanów cała kolumnę ciężarówek z piechotą...
W późniejszych walkach Niemcy rzadko jednak popełniali podobne błędy i amerykańskie czołgi atakujące w kawaleryjskim stylu, z reguły były bezlitośnie masakrowane. Z tych krwawych i bolesnych lekcji kampanii afrykańskiej wyciągnięto na szczęście wnioski, które później zaprocentowały w Europie.
Opis eksponatu:
Czołg M3A1 o nazwie własnej "Tiger". 3 Platoon, "C" Company, 1st Battallion, 1st Armored Regiment, 1st Armored Division "Old Ironsides". Czołg został zniszczony 2 grudnia 1942 podczas starcia z oddziałami 10 Panzer Division na przełęczy Tebourba (Tunezja). Znane są liczne zdjęcia wraku tego czołgu, to zamieszczone pochodzi ze zbiorów Bundesarchiv i zostało współcześnie pokolorowane przez RoystonColor. Warto też zwrócić uwagę, że ten konkretny czołg zachował kadłubowe nieruchome karabiny maszynowe w sponsonach, mimo, że w tym okresie były już one demontowane z większości wozów.
Model w skali 1/35, zestaw Academy.
