Virtual Museum - Broń XX wieku - Karabinek automatyczny AMD-65
Broń XX wieku
Karabinek automatyczny AMD-65

Węgierski karabinek automatyczny, będący klonem karabinka Kałasznikowa AKM / AKMS, opracowany w pierwszej połowie lat sześćdziesiątych.


Tło historyczne:

Karabinek stanowi modyfikację wcześniejszego modelu, oznaczonego AMM lub AK-63 (węgierska licencyjna wersja radzieckiego AKM, wyposażona w przedni chwyt pistoletowy zamiast podłużnego łoża). W początkowym okresie eksploatacji AK-63, Węgierska Armia Ludowa zgłosiła zapotrzebowanie na skróconą wersję broni, przeznaczoną dla jednostek powietrzno-desantowych. Prototyp przedstawiono w marcu 1965, a produkcję wielkoseryjną uruchomiono w styczniu 1967 w zakładach Fegyver- és Gázkészülékgyár (FEG) w Budapeszcie. Produkcję zakończono we wczesnych latach siedemdziesiątych. Nazwa AMD-65 stanowi skrót pełnego oznaczenia: Automata Módosított Deszantfegyver - 1965. Armia węgierska używała tej broni w latach 1967 - 2006 (oprócz wojsk powietrzno-desantowych, karabinki AMD-65 weszły też na uzbrojenie piechoty zmechanizowanej, z uwagi na wygodę operowania dość krótką bronią we wnętrzu transportera czy BWP). AMD-65 posiada kolbę prętową składaną na bok i dodatkowy przedni chwyt (identyczny z tylnym). Chwyty początkowo wykonywano z drewna, ale wkrótce zastąpiono je tworzywem sztucznym o szarozielonym kolorze. Charakterystyczny wygląd nadaje broni także "futurystyczne" ażurowe łoże oraz imponujące, wręcz artyleryjskie urządzenie wylotowe.

Dla karabinków AMD-65 opracowano także skrócone dwudziestonabojowe magazynki, tzw. "oficerskie" lub "magazynki czołgistów". Ich wymiana była wygodniejsza z uwagi na większą przestrzeń między magazynkiem a przednim chwytem broni.

Karabinki AMD-65, oprócz Armii Węgierskiej, używane były (są) przez siły zbrojne Afganistanu, Panamy, Jemenu i Gruzji. Zaskakująco chętnie i często broni tej używali także najemnicy z osławionej prywatnej organizacji wojskowej Blackwater (obecnie "Academi").

Kaliber 7,62 mm (nabój 7,62 x 39 mm), magazynek na 20 lub 30 nabojów.


Opis eksponatu:

Karabinek AMD-65 o numerze seryjnym DP5875, wczesnej produkcji FEG (chwyty drewniane), wyprodukowany dla Armii Węgierskiej. Broń pozbawiona cech użytkowych, na dwóch zdjęciach prezentuje się z krótszym magazynkiem dwudziestonabojowym, na pozostałych - ze standardowym trzydziestonabojowym. Nabój widoczny na jednym ze zdjęć, jest atrapą.

Informacje dodatkowe: ostatnie zdjęcie przedstawia szkolenie lokalnego personelu ochotniczego w Afganistanie, rok 2010 [fot. USAF, domena publiczna). Warto zwrócić uwagę na nieprawidłowe trzymanie broni podczas strzelania...